Jabuuti Iyo Soomaaliya Oo Dagaalka Ay Ku Hayaan Dekedda Berbera Ku Waayeya Saaxiibtinimadii Itoobiya Iyo Fursadaha Siyaasadeed Ee Somaliland Uga Bannaan

March 6, 2018 - Written by Berbera Today

Muqdisho(Berberatoday.com)-Ka dib, markii Toddobaadkii hore Magaalada Dubai ee Dalka Isku tagga Imaaraadka Carabta ay heshiis ku kala saxeexdeen Dawladaha Somaliland, Shirkadda DP World iyo Dawladda Itoobiya, ayaa waxa Laamaha Dawladda Soomaaliya ka kooban tahay bilaabeen Tallaabooyin lid ku ah Heshiiskaasi.

Heshiiska ka dhacay Magaalada Dubai ayaa dhigaya in Dekedda Berbera oo ay Maalgelinayso Shirkadda Carbeed ee DP World ay Maalgelintaasi 19% ka mid ah yeelato Dawladda Itoobiya, Somaliland-na 30%, halka Shirkadda DP World-na yeelanayso 51%, heshiiskaasi oo daba socda heshiis hore u dhex maray Somaliland iyo Shirkadda DP World oo Dekedda Berbera ku maalgelinaysa 442 Milyan, ka dib markii laga kireeyay Muddo 30 Sannadood ah.

Laakiin, Dawladda Soomaaliya oo aaminsan in Sharci ahaan ay Maamusho dhulkii la isku odhan jiray Jamhuuriyadda Soomaaliya oo Somaliland hore uga mid ahayd, ayaa ka hor-timid heshiiskaasi, waxayna ku tilmaantay mid aan waxba laga weydiin oo Sharci-darro ah.

Raysal-wasaaraha Dawladda federaalka ah ee Soomaaliya Xasan Cali Khayre oo isaga oo ku sugan Dubai uu heshiiskani dhacay, ayaa Maalin ka dib Shir-jaraa’id oo uu ku qabtay Magaalada Muqdisho ku sheegay in aanay heshiiskaasi ogolayn.

hasa-ahaatee, faro-gelinta Soomaaliya ku samaynayso Heshiiska Maalgelinta Dekedda Berbera, ayaan ku koobnayn oo keliya Xukuumadda Muqdisho oo keliya, balse waxa faro-gelinta ku soo biiray Baarlamaanka Dawladda Federaalka Soomaaliya, kaasi oo bilaabay waxay ugu yeedheen Mooshin lid ku ah heshiiskaasi.

Sida Warbaahinta Muqdisho Shalay baahisay Xildhibaanno ka mid ah Baarlamaanka Soomaaliya ayaa bilaabay inay diyaariyaan Mooshin ay doonayaan inay hor-geeyaan Baarlamaanka, si ay Bulshada Caalamka u tusaan Sawir khaldan oo ah in Shirkadda DP World ay qayb dalkooda ka mid ah si gaar ah heshiisyo ula galayso.

Xildhibaan Maxamuud Abuukaate oo la hadlay Warbaahinta Muqdisho ayaa Shalay sheegay in heshiiska Maalgelinta Dekedda Berbera ee ay kala saxeexdeen Somaliland, DP World iyo Dawladda Itoobiya uu ka duwan yahay heshiiskii hore ee ay wada galeen DP World iyo Somaliland oo ay Itoobiya saami ka heshay Dekedda Berbera, sidaasi darteedna ay Mooshinka u diyaarinayaan si ay uga hor-tagaan in heshiiskaasi dhaqan-gelo.

Dhanka kale, Hadalka Raysal-wasaaraha Soomaaliya kaga hor-yimid heshiiska Maal-gelinta Dekedda Berbera iyo Mooshinka Baarlamaanka Soomaaliya wado ayaa ka dambeeyay Tallaabo Dawladda Jamhuuriyadda Jabuuti ay kaga baxday heshiis ay kula jirto Shirkadda DP World, go’aankaasi oo ay ku sababaysay in DP World Maalgelinayso Dekedo ka Berbera ka mid tahay oo Jabuuti sheegtay inay caqabad ku yihiin Horumarka Dekedahooda.

Dagaallada siyaasadeed ee Dawladaha Soomaaliya iyo Jabuuti ku bilaabeen Dekedda Berbera ee Somaliland, ayaa si toos ah iyo si Dadban-ba ugu waajahan Dawladda Itoobiya oo dabcan ah Dawlad ay Dekedda Berbera ahmiyad gaar ah u leedahay.

Dawladda Itoobiya oo hadda isticmaasha Dekedaha Dalka Jabuuti, ayaa doonaysa inta badan waxyaabaha ay kala soo degto Jabuuti u soo wareejiso Dekedda Berbera oo Masaafo ahaan uga dhow Dekedda Jabuuti, taasina waata ka cadhaysiisay Jabuuti, halka Soomaaliya oo Ciidammada Itoobiya qaybo ka mid ah nabad ilaalin ahaan u joogaana ay ku doodayso in Sharci ahaan ay maamusho Dekedda Berbera oo Somaliland ah.

Hadallada ay Warbaahinta mariyeen Masuuliyiinta Dawladaha Jabuuti iyo Soomaaliya ayaa xumaynaya Xidhiidhkii ay la lahaayeen Itoobiya, halka ay suurto-gal ka tahay in Somaliland iyo Itoobiyana ay Siyaasad ahaan intii hore iskaga soo dhawaadaan, inkasta oo ay muhiim tahay in Xukuumadda Somaliland fursaddaa uga faa’idaysato dhinacyo badan.